Backoëfe czyli francuski obiad na zimowy czas.

Siarczyste mrozy mają duży wpływ na moje życie. Zwalniam tempo, wyjścia  z domu ograniczam do minimum, marzę o wazonie pełnym tulipanów, czas spędzam najchętniej w kuchni przy włączonym piekarniku i jem mieso, duże ilości mięsa. Nigdy nie byłam wegetarianką, ale warzywa dominowały w mojej diecie. Pory roku naturalnie narzucały mi sposób jedzenia. Latem królowały warzywa i owoce, a jesienią mięso wracało do łask. Im bardziej słupek rtęci spada na okiennem termometrze, tym więcej mięsa na naszym stole. Owinięta kocem czytam książki, piję rozgrzewające herbaty i czekam na ocieplenie. Dzisiejsze danie to coś co bardzo posmakuje miłośnikom daube i boeuf bourguignonne. Marynowane przez dobę mięso jest następnie długo pieczone. To danie z cyklu, które nie wymaga od nas wysiłku, ale czasu. Doskonale sprawdza się jako danie odgrzewane na drugi dzień. Jeszcze bardziej zyskuje na smaku, a ziemniaki na wierzchu lekko się karmelizują od własnych cukrów. Dobre na mroźny weekend. Z piekarnika będą wydobywać się zapachy, a wy zawinięci w koc będziecie mogli oddać się innym zimowym przyjemnościom.

Backoëfe w alzackim dialekcie oznacza piec piekarza (chodzi oczywiście o piec do wypieku chleba, a nie żeby upiec samego piekarza). W dawnych czasach poniedziałek był dniem prania w alzackich domach. Zajmowało to dużo czasu (był to okres balii i tary, a nie pralek i suszarek) i gospodynie nie miały czasu na przygotowywanie posiłku. Aby nie stawać przed dylematem czyste obrusy, czy obiad na stole, w niedzielne poranki marynowały mięso na backoëfe. Rano w poniedziałek wystarczyło ułożyć składniki warstwami i zanieść naczynie do piekarza. Piece nagrzane od porannego wypieku chleba, jeszcze długo utrzymywały wysoką temperaturę.  Po skończonym praniu, alzackie kobiety odbierały naczynia od piekarza i zanosiły gorący, gotowy obiad do domu. Dobre i pomysłowe rozwiązanie, tak samo jak oznaczenia naczyń, które było stosowane. Każdy dostawał swoje naczynie pełne backoëfe. Nie dochodziło do pomyłek.

Do backoëfe najlepiej użyć mieszanki mięs, ale jeżeli nie bedziecie mieli takiej możliwości użyjcie tego co macie. Mieszanka wołowiny i wieprzowiny też jest bardzo dobra. 

Jednak wyjdę z domu (muszę gdzieś kupić te tulipany, a potem przyjdzie czas na pieczenie czegoś słodkiego). 

Backoëfe (alzackie danie jednogarnkowe)

675 g chudej wieprzowiny pokrojonej w 4 cm kostkę

675 g chudej jagnięciny pokrojonej w 4 cm kostkę

675 g chudej wołowiny pokrojonej w 2 cm kostkę

2 łyżki oleju - może być potrzebne więcej

3 cebule (450 g) pokrojone w cienkie plastry

1800 g ziemniaków - obranych i pokrojonych w cienkie plastry

sól i swieżo zmielony pieprz do smaku

2 szklanki (500 ml) wody - może być potrzebne więcej

marynata

2 marchwie pokrojone w plastry

2 cebule pokrojone w plastry

1 bouquet garni (2 duże gałązki tymianku, 2 duże liście laurowe, 5 gałązek natki - związane razem bawełnianą nitką)

2 zmiażdżone ząbki czosnku

1 butelka (750 ml) białego wina - najlepszy będzie Riesling

1 łyżka oleju

Przygotowanie dania najlepiej zacząć jeden dzień wcześniej. Mięsa włożyć do dużego naczynia, dodać składniki marynaty (cebulę, marchew, czosnek i  bouquet garni). Wymieszać i zalać winem. Wierzch polać olejem.  Naczynie przykryć folią spożywczą i wstawić do lodówki na 12-24 godziny. Na patelni rozgrzać olej i dodać cebulę. Smażyć mieszając od czasu do czasu przez 7-10 minut. Cebula powinna być lekko zrumieniona. W dużym naczyniu do zapiekania ułożyć podsmażoną cebulę, na nią wyłożyć połowę ziemniaków w plastrach. Posolić i popieprzyć. Na ziemniaki wyłożyć odsączone z marynaty mięso, a na nie resztę plastrów ziemniaków. Marynatę przecedzić i zalać nią całość. Posolić i popieprzyć. Zalać całość wodą, żeby płyn sięgał do poziomu górnej warstwy ziemniaków. Jeżeli naczynie (np. żeliwne) nadaje się do gotowania na kuchence, postawić je na średnim gazie i doprowadzić całość do zagotowania, a następnie wstawić przykryte do piekarnika nagrzanego do 160 stopni. Piec całość około 2-3 godzin do miękkości mięsa. Można i dłużej (nic się nie stanie). Jeżeli wasze naczynie do zapiekania nie nadaje się do gotowania na kuchence, wstawcie je przykryte pokrywką (lub folią aluminiową) do piekarnika nagrzanego do 200 stopni C na 15 minut, a następnie obniżcie temperaturę piekarnika do 160 stopni. Pod koniec pieczenia należy zdjąć pokrywkę z naczynia i podwyższyć temperaturę piekarnika do 200 stopni, aby ziemniaki na wierzchu uległy zrumienieniu. Trwa to około 15 minut. 

Ewentualnie dosolić i dopieprzyć danie na talerzach.

Przepis Anne Willan z książki "Country cooking of France".